Tragiczna historia Einara Wegenera

Einar Wegener był kobietą uwięzioną w ciele mężczyzny. Choć sprawa była właściwie bardziej skomplikowana - czuł, że ma w sobie dwie walczące ze sobą tożsamości - męską, Einara, i kobiecą, Lili Elbe. Z czasem coraz silniejsza stawała się ta druga. Jak dowiadujemy się z pamiętników, owładnięty psychicznym cierpieniem chciał popełnić samobójstwo, wybrał nawet konkretny dzień - 1 maja 1930. Do tego jednak nie doszło. Zmienił zdanie, gdy nadzieję na uzdrowienie dała mu możliwość pionierskiej operacji.

"To ja ją z ciebie wywabiłam"

Einar to duński doceniony przez środowisko malarz pejzażowy, pracujący w Królewskiej Akademii Sztuk Pięknych w Kopenhadze. Tam na studiach spotkał Gerdę Gottlieb - studentkę z Ameryki, która w 1904 roku została jego żoną. Gerda,była utalentowaną artystką. Malowała wystylizowane, dynamiczne postaci kobiece na zlecenie magazynów takich jak "Vogue" czy "La Vie Parisienne". To ona pomogła Einarowi po raz pierwszy uzewnętrznić tę drugą, kobiecą tożsamość. Gdy jej modelka nie mogła przyjechać, Gerda poprosiła Einara, by zapozował w jedwabnej sukience, damskich butach i pończochach.

W pamiętnikach Lili napisała o tym: "Nie mogę zaprzeczyć, że choć może to zabrzmieć dziwnie, dobrze się czułam w tym przebraniu. Podobała mi się miękkość kobiecych ubrań. Czułam się w nich swobodnie od pierwszej chwili".

Od tego momentu Wegener stawał się Lili coraz częściej. Pozował Gerdzie też do innych ilustracji. Jako "siostra Einara" Lily chodziła na bale, gdzie flirtowała z nieświadomymi niczego oficerami. Gerda jako żona i przyjaciółka wspierała Einara - też w takich sytuacjach. Dziś podejrzewa się, że sama mogła mieć lesbijskie skłonności (co widać też w jej rysunkach kobiet, pełnych erotycznego napięcia).

Z autobiografii "Man into Woman" Lili Elbe wynika, że Gerda metamorfozę Einara w części przypisywała sobie, a nawet się za nią obwiniała. Powiedziała do niego: "Ostatnio mam wyrzuty sumienia, ponieważ w pewnym stopniu Lily powstała dzięki mnie. To ja ją z ciebie wywabiłam i jestem przez to odpowiedzialna za dysonans, który widoczny jest najbardziej w dni kiedy Lily się nie pojawia"

Ostatni zabieg skończył się dla Lily tragicznie

Żeńska tożsamość Einara, Lili Elbe, to stuprocentowa, stereotypowa kobieta - lekkomyślna, zmienna, płytka, często wybuchająca płaczem, która ledwo jest w stanie mówić przy silnych, charyzmatycznych mężczyznach - taki obraz wyłania się z listów i notatek do autobiografii. W lutym 1930 roku Einar daje się Lily pokonać - decyduje się na pełną metamorfozę, czyli operację zmiany płci.

Z początku lekarze, do których Einar/Lily zwracała się po pomoc, reagowali na te prośby niedowierzaniem. Diagnozowano u niego/niej histerię lub homoseksualizm. Zdawało się, że taki przypadek nie został jeszcze opisany. W końcu w 1918 roku niemiecki lekarz Magnus Hirschfeld otworzył w Berlinie Instytut Badań nad Seksualnością i stworzył termin na określenie osoby, która pragnie fizycznej zmiany płci - transsexualismus. To właśnie on dał Lily nadzieję na pełną przemianę w kobietę i nadzorował operację usunięcia jąder - pierwszy zabieg z serii pięciu zaplanowanych.

Kolejne operacje przeprowadził dr Kurt Warnekros, niemiecki położnik w klinice w Monachium. Miały na celu usunięcie penisa, stworzenie pochwy i przeszczepienie jajników i macicy do jamy brzusznej. Ostatni zabieg skończył się dla Lily tragicznie - zmarła, gdy jej ciało odrzuciło przeszczep, 50 lat przed wynalezieniem leku zapobiegającego odrzuceniu przeszczepionych organów.

Pełna metamorfoza zakończyła się niepowodzeniem. Jednak rok przed śmiercią Lily mentalnie w pełni odrzuciła męską tożsamość - porzuciła malowanie, twierdząc, że to pasja Einara, nie jej, rozwiodła się z Gerdą i weszła w związek z francuskim handlarzem sztuki. Udało jej się uzyskać paszport na nowe nazwisko - Elbe. W pamiętniku pisała, że teraz pragnie jednego: zostać matką. Można powiedzieć, że właśnie to marzenie ją zabiło.

https://viva.pl/kultura/film/dziewczyna-z-portretu-kim-byl-einar-wegener-21068-r3/