Hiszpania

Gorąca fala słońca spływała na ziemię nieprzerwanym strumieniem. Młody mężczyzna spojrzał w niebo i przyjrzał się gęstym chmurom. Wydawały się nienaturalnie nisko. Przelewały się leniwie wewnątrz siebie, hipnotyzując tych, którzy na nie patrzyli.

- Imię? – zapytał niski, przysadzisty Hiszpan, wychodząc z wydrążonej przez strumień jaskini i patrząc na przybysza. Miał na sobie kaftan z owczej skóry, lnianą koszulę, szare spodnie i trepy na sznurkowych podeszwach.

- Jack – odparł ten, odrywając wzrok od chmur.

- Jack jaki?

- Jack Po Prostu.

- Jak na Amerykanina masz dziwny akcent.

- Nie jestem Amerykaninem. Jestem Polakiem.

- Polakiem? I co robisz tutaj, w samym środku Hiszpanii, podczas wojny domowej?

- Szukam partyzantów. Chcę do was dołączyć.

- Jesteś komunistą?

- Na Boga, nie!

- Ale zdajesz sobie sprawę, że nas wspierają komuniści. Swoją drogą, jeden z generałów, których przysłał tu Związek Radziecki, jest Polakiem. Ma bardzo specyficzne nazwisko, nigdy nie wiedziałem, jak je wymówić, ale tutaj mówimy na niego Golz.

- To generał Świerczewski. Nie jest już Polakiem, zdradził nas. Ma stopień w armii sowieckiej, nie polskiej. A ja nienawidzę komunistów, mój ojciec walczył z nimi w dwudziestym.

- Więc dlaczego przyszedłeś im pomagać?

- Przyszedłem pomagać wam, republikanom.

- Dlaczego?

- To już moja sprawa.

- Jesteś tutaj, na moim terenie, w moim kraju i chcesz pomóc mi walczyć z buntownikami Franco. To jest też moją sprawą.

- Naziści zabili mi matkę. Była żydówką, pracowała dla banku i załatwiała interesy w Monachium. Zabili ją w ’34-tym, oskarżając o oszustwa finansowe i wykonując wyrok od razu. Bez sądu.

- A więc osobista zemsta. Bardziej nienawidzisz hitlerowców niż komunistów.

- Nienawidzę ich w równym stopniu. Ale wasza sprawa wydaje mi się słuszniejsza.

- Po jaką cholerę w ogóle się tu pchałeś?

- To już naprawdę jest moja sprawa.

- Jasne. Chodź, wejdź do jaskini. Poznasz resztę mojego oddziału, zjesz coś i napijesz się wina.

Jack podniósł swój plecak, z którym przywędrował do Hiszpanii i który skrywał cały jego majątek i po raz ostatni rozejrzał się po okolicy. Kilkanaście metrów od niego, po ściółce, biegała mała wiewiórka. Mężczyzna uśmiechnął się pod wąsem i poszedł w głąb jaskini. Momentalnie otulił go jej chłód, a płuca wypełniło chłodne, rześkie powietrze.

- Co tam masz? W tym plecaku?

- Broń, jedzenie, ubrania, koc… takie rzeczy.

- Damy ci ubrania. Jeśli nie będziesz wyglądał jak miejscowy, z miejsca zostaniesz zaaresztowany. Dziwota, że do tej pory cię nie zamknęli. Musimy cię też ostrzyc, bo fryzurę masz trochę za równo obciętą. Wąsy możesz zostawić, ale postaraj się, wychodząc do miasteczka czy na patrol, mieć oprócz nich kilkudniowy zarost. Jaką broń masz?

- Starego niemieckiego mausera w częściach i naszego polskiego visa.

- Mauser się nada. A ten vis to co to?

- To taki nasz rodzimy pistolet.

- Na jakie naboje?

- Dziewiątki. Ta sama amunicja co do niemieckich lugerów.

- Dobrze. Bo u nas z amunicją słabo, wszystko co mamy to z rabunku.

Tam, gdzie byli, jaskinia poszerzała się, przechodząc w niemałych rozmiarów salę. Wewnątrz znajdowało się kilka oliwnych lamp rzucających słabe światło na siedzące w pomieszczeniu sylwetki. Jack widział tylko, jak światło odbija się od ich spoconych, śniadych czół.

- Panowie, mamy świeżynkę. Ma na imię Jack i nienawidzi w równym stopniu faszystów i komunistów. Przyjechał tutaj aż z Polski, żeby ,,walczyć o sprawę”.

Kilka osób się zaśmiało. Inne nie wykazały żadnego zainteresowania nowym żołnierzem.

- Dobrze trafiłeś – powiedział po chwili ten, który go wprowadził. – Akurat skończyliśmy jeść posiłek i została nam mała porcja. Zjedz, póki ciepła. A, tak w ogóle to nazywam się Pedro. – Mężczyzna podał Jackowi drewnianą miskę pełną potrawki z królika z cebulą. Kiedy ten skończył jeść, dostał od jednego z żołnierzy skórzany bukłak z winem. Było doskonałe.

Do wieczora złożył, z części pochowanych w różnych częściach plecaka, karabin. Był to zwykły niemiecki mauser pamiętający jeszcze zabór pruski i pierwszą wojnę światową. Mimo swoich lat wciąż był chętnie używany przez niemiecką piechotę, więc Jack zdecydował się go zabrać. Siedzący z nim w jaskini Hiszpanie z podziwem i zainteresowaniem patrzyli, jak sprawnie dopasowuje kolejne części broni.

- Naprawdę nazywam się Jacek. Jacek Wieńkowski – powiedział Pedrowi, kiedy ten wrócił późnym wieczorem z patrolu.

- Miło poznać. Jutro wieczorem idziemy zaatakować nazistowski posterunek znajdujący się nieopodal. Kilka tygodni temu zajęli jeden z domów w pobliskiej wsi i przerobili go na swoją kwaterę. Od tamtego czasu zastanawialiśmy się, jak ich zlikwidować. Jutro w nocy będzie zmiana warty. Zatrzymamy ciężarówkę z nowymi żołnierzami kilka kilometrów od wsi, a później podjedziemy nią pod posterunek. Nie powinni się nas spodziewać.

- Nie boicie się, że będą brali odwet na cywilach?

- Tutaj, w Hiszpanii, cywile wiedzą, jakie jest ryzyko. Jak odbijemy posterunek, wszyscy wyniosą się w góry na jakieś dwa tygodnie. Niemcy pewnie puszczą wieś z dymem, ale ci ludzie są gotowi do poświęceń.

- Jasne.

- Znając życie, jeszcze część nam pewnie pomoże, jak tylko usłyszy strzały. Zajęcie tego miejsca będzie dla nas sporym zastrzykiem amunicji.

- Domyślam się.

- Ja cię tu zagaduję, a ty jesteś zmęczony pewnie po podróży. Weź, napij się jeszcze wina i idź spać. Rano oprowadzę cię po terenie, pokażę, gdzie mamy warty i tak dalej.

- Dziękuję.

W oddali, od strony wsi, zabił dzwon. Ściany jaskini zwielokrotniły jego uderzenia i Jacek nie mógł doliczyć się, która godzina właśnie wybija. Zasnął, starając się to ustalić.