Izba Sądowa Radziecka Na Prawie Niemieckim [Toruń 1501]

Byłem rajcą w Toruniu przez dwadzieścia lat. To były trudne, ale i ciekawe czasy. Pamiętam, jak często zasiadaliśmy w Izbie Sądowej Radzieckiej, aby rozstrzygać spory między mieszczanami, a także nadzorować porządek i bezpieczeństwo w mieście. Byliśmy nie tylko sędziami, ale i radnymi, którzy dbali o rozwój i dobrobyt Torunia.

Jednym z najważniejszych wydarzeń, które zapadły mi w pamięć, była wizyta króla Kazimierza Jagiellończyka w 1466 roku. Król przybył do Torunia, aby podpisać pokój z Zakonem Krzyżackim, który zakończył trzynastoletnią wojnę. Byliśmy dumni, że nasze miasto odegrało tak znaczącą rolę w historii Polski i Prus. Przygotowaliśmy uroczyste powitanie dla króla i jego orszaku, a także zorganizowaliśmy wystawne uczty i turnieje rycerskie. Król był zadowolony z naszej gościnności i obdarował nas wieloma przywilejami i łaskami.

Nie zawsze jednak byliśmy w dobrych stosunkach z królem i jego przedstawicielami. Czasem dochodziło do konfliktów i napięć, zwłaszcza gdy chodziło o kwestie podatków, handlu i praw miejskich. Nie raz musieliśmy bronić naszej autonomii i interesów przed nadużyciami i ingerencjami z zewnątrz. Pamiętam, jak w 1484 roku doszło do buntu mieszczan przeciwko staroście królewskiemu, który chciał zwiększyć podatki i ograniczyć nasze prawa. Wtedy to my, rajcy, stanęliśmy na czele protestu i wystosowaliśmy skargę do króla, domagając się usunięcia starosty i przywrócenia naszych przywilejów. Po długich negocjacjach udało nam się osiągnąć nasz cel i przywrócić spokój w mieście.

Byliśmy też świadkami wielu zmian i postępów, które miały miejsce w Toruniu i całej Europie. Widzieliśmy, jak rozwijał się handel i rzemiosło, jak powstawały nowe budowle i instytucje, jak przybywali do nas ludzie z różnych krajów i kultur. Byliśmy otwarci na nowe idee i prądy, które niosła ze sobą epoka renesansu. Pamiętam, jak w 1501 roku odwiedził nas Mikołaj Kopernik, słynny astronom i lekarz, który urodził się w Toruniu. Przyszedł do naszej Izby Sądowej Radzieckiej, aby przedstawić nam swoją teorię o ruchu Ziemi i innych planet. Byliśmy zaskoczeni i zaintrygowani jego poglądami, które wywracały do góry nogami dotychczasową wiedzę o wszechrzeczy. Niektórzy z nas byli sceptyczni i krytyczni, inni zaś podziwiali i popierali jego odkrycia. Ja osobiście byłem pełen szacunku i podziwu dla tego wielkiego syna naszego miasta, który odważył się kwestionować utarte schematy i poszukiwać prawdy.

Takie były moje wspomnienia z czasów, gdy byłem rajcą w Toruniu. To była dla mnie zaszczytna i odpowiedzialna funkcja, którą pełniłem z dumą i oddaniem. Byłem świadkiem wielu ważnych i ciekawych wydarzeń, które ukształtowały historię Torunia, Polski i Europy. Byłem częścią tej historii i mam nadzieję, że przyczyniłem się do jej piśmiennictwa.

*******

Po dwudziestu latach służby w Izbie Sądowej Radzieckiej, postanowiłem zrezygnować z funkcji rajcy i poświęcić się rodzinie i spokojnemu życiu. Miałem żonę i czworo dzieci, którym chciałem zapewnić dobre warunki i wykształcenie. Sprzedałem swój dom w centrum miasta i kupiłem niewielką posiadłość na przedmieściach, gdzie zająłem się uprawą roli i hodowlą zwierząt. Byłem zadowolony z tej zmiany i cieszyłem się prostotą i harmonią życia na wsi.

Nie oznaczało to jednak, że całkowicie odciąłem się od spraw miejskich i publicznych. Nadal utrzymywałem kontakty z moimi dawnymi kolegami z Izby Sądowej Radzieckiej i interesowałem się tym, co się działo w Toruniu i w kraju. Czasem bywałem w mieście, aby załatwić jakieś sprawy, spotkać się ze znajomymi lub wziąć udział w ważnych uroczystościach. Zawsze czułem się związany z Toruniem i jego mieszkańcami, którzy byli dla mnie jak rodzina.

Jednym z takich wyjątkowych wydarzeń, w których uczestniczyłem, była koronacja króla Zygmunta I Starego w 1507 roku. Król przybył do Torunia, aby otrzymać hołd od stanów pruskich i złożyć przysięgę na wierność prawom i przywilejom miast. Była to wielka okazja dla Torunia, który ponownie stał się miejscem historycznego znaczenia. Przygotowaliśmy królowi godne przyjęcie i okazaliśmy mu nasz szacunek i lojalność. Król odwdzięczył się nam potwierdzeniem naszych praw i przywilejów, a także obniżeniem podatków i opłat celnych. Byliśmy wdzięczni i zadowoleni z jego decyzji i obiecaliśmy mu nasze poparcie i współpracę.

Nie zawsze jednak byliśmy zgodni z królem i jego polityką. Czasem dochodziło do sporów i niezadowolenia, zwłaszcza gdy chodziło o kwestie religijne i reformacyjne. W Toruniu, jak i w wielu innych miastach, zaczęły się szerzyć nowe idee i ruchy, które krytykowały Kościół katolicki i jego nauki. Niektórzy z nas przyjęli te idee i przeszli na protestantyzm, inni zaś pozostali wierni katolicyzmowi. To wywoływało podziały i konflikty wśród mieszczan i rajców, a także między nami a królem, który był zwolennikiem katolicyzmu i przeciwnikiem reformacji. Pamiętam, jak w 1520 roku doszło do zamieszek w Toruniu, gdy król wysłał do nas swojego komisarza, który miał nas zmusić do zaprzestania głoszenia i praktykowania nowej wiary. Wtedy to my, rajcy, stanęliśmy w obronie naszej wolności sumienia i wyznania i odmówiliśmy posłuszeństwa komisarzowi. Po długich i burzliwych dyskusjach udało nam się wynegocjować kompromis z królem, który pozwolił nam zachować naszą wiarę i tolerancję religijną.

Takie były moje dalsze wspomnienia z czasów, gdy byłem rajcą w Toruniu. To była dla mnie fascynująca i pouczająca przygoda, która nauczyła mnie wielu rzeczy i dała mi wiele doświadczeń. Byłem świadkiem wielu zmian i wyzwań, które miały wpływ na Toruń, Polskę i Europę. Byłem częścią tej historii i mam nadzieję, że przyczyniłem się do jej kształtowania.