Poradnik - Interpunkcja: Myślnik

Drassen Prime
08.07.2015
"Część VI. Myślnik

Myślnik (pauza) może pełnić różne funkcje. Funkcja prozodyczna (czyli wpływająca np. na intonację i akcent podczas czytania) jest dla niego podstawowa. Oznacza również opuszczone lub niewypowiedziane fragmenty tekstu. Obu tym funkcjom często towarzyszy trzecia: oznaczanie stanów emocjonalnych. Myślnik podwojony może być też używany do wyodrębniania fragmentów tekstu.
Myślnik (—) bywa często w druku zastępowany półpauzą (–).

Myślnika używamy do zaznaczenia domyślnego członu zdania, np.:
Z gryzmoleniem tak jak z trunkiem: zakosztujesz — wstrząśnie tobą albo i zemdli; pociągniesz drugi raz — miło…, trzeci raz — błogo…, czwarty — bardzo miło…, piąty — jeszcze milej!… i aniś się spostrzegł, jak ni stąd, ni zowąd nałogowym zostałeś pijakiem.
(J. Wieniawski)

Myślnik może być również użyty zamiast domyślnych czasowników jest, są przed zaimkiem to — wprowadzającym orzecznik, np.:
Warszawa — to stolica Polski.
Wiedza — to potęga.
UWAGA: W tego typu sytuacjach myślnik można pominąć (czyli go w ogóle nie stawiać), ale w żadnym przypadku nie można go zastąpić przecinkiem – jest to rażący błąd interpunkcyjny.

Myślnik umieszczamy też przed wyrażeniem, które w sposób ogólny ujmuje to, co wcześniej zostało scharakteryzowane w sposób szczegółowy, np.:
Odległe gwiazdy i mgławice, góry niebosiężne i oceany, człowiek i bakterie — wszystko zbudowane jest z atomów.
(S. Ziemecki)

Myślnik jest przydatny, jeśli chcemy oznaczyć moment zawieszenia głosu, pauzę retoryczną, np.:
Poezja jest muzyką duszy — to wiadomo.

Myślnik może wystąpić w miejscu, w którym pojawia się element nieoczekiwany, zaskakujący czytelnika, zwłaszcza jeśli ma charakter neutralny lub podniosły, np.:
Zastanawiał się przez chwilę, po czym lekko podważył wieko skrzyni. Ku jego wielkiemu zdumieniu — ustąpiło bez oporu.
(H. Sienkiewicz)

Myślnika możemy użyć po bardziej rozbudowanych członach zdania, aby zaznaczyć powrót do głównej myśli, np.:
Moskwa, nawet stara Moskwa, ta, którą oglądał Napoleon w roku 1812 i która wówczas zachwyciła Chateaubrianda — jest bardzo rozległa.

Wtrącenia ujmujemy w dwa myślniki. Znakiem wyodrębniającym słabszym od myślników są dwa przecinki, natomiast dwa nawiasy dają mocniejszy efekt wydzielenia tekstu wtrąconego niż myślniki, np.:
Musiało to być — o ile dobrze pamiętam — w roku 1970.
Musiało to być, o ile dobrze pamiętam, w roku 1970.
Musiało to być (o ile dobrze pamiętam) w roku 1970.

Jeśli w obręb cytowanego tekstu wprowadzamy jakieś uwagi wtrącone, powinniśmy ujmować je z obu stron w myślniki, np.
Szczęśliwi łagodnie usposobieni — mówi Pismo Święte — gdyż oni odziedziczą ziemię.
Ta sama zasada obowiązuje, gdy ujmujemy wypowiedzi narratora, które zostały wplecione do przytoczonej mowy bohaterów utworu. Jeśli fragment narracji kończy zdanie, stawiamy myślnik tylko raz. Jednocześnie na początku każdej kwestii w dialogach literackich możemy umieszczać pojedynczy myślnik, np.:
— Co ci jest...? — spytałem półgłosem. — Chory jesteś?
— Troszczysz się... — powiedział głucho. — Aha. Będziesz się troszczył, co? Ale dlaczego o mnie? Nie znam cię.
— Gdzie jest Gibarian? — spytałem. Na sekundę stracił dech, jego oczy znowu stały się szkliste, coś się w nich zapaliło i zgasło.
(Stanisław Lem)

Myślniki mogą być również stosowane w wyliczeniach, np.
Następujące znaki ortograficzne służą do oddzielania składników wypowiedzi:
— kropka
— średnik
— przecinek.

W przypadku gdy dochodzi do zbiegu myślnika i innego znaku interpunkcyjnego, postępujemy według następujących zasad:
a) przed myślnikiem pomijamy przecinek,
b) kropkę, pytajnik, wielokropek i wykrzyknik przed myślnikiem pozostawiamy.

Myślnik wyznacza relacje między dwoma wyrazami lub wartościami, a w szczególności:
a) występuje między wyrazami o znaczeniach przeciwstawnych, np.:
Wyrazy biały — czarny, wysoki — niski to antonimy;
b) występuje między wyrazami oznaczającymi początek i koniec jakiegoś odcinka, np.:
Na trasie Warszawa — Kraków często zdarzają się wypadki;
c) zastępuje wyraz przeciwko, np.:
mecz Legia — Polonia, pojedynek Gołota — Tyson;
d) występuje między liczbami lub cyframi oznaczającymi wartości przybliżone, np.:
Widziałem ten film 3 — 4 razy.
Na mecz przybyło 30 — 35 tysięcy widzów.
e) zastępuje określenie od — do, np.:
Pieniądze należy wpłacać na konto w terminie 23 — 28 IV br.
W latach 1756 — 1763 toczyła się wojna siedmioletnia.
UWAGA: W druku liczby arabskie oznaczające przedział od — do rozdziela się półpauzą, czyli kreseczką średniej wielkości, niemającą po bokach odstępów, np. 1914–1918. Półpauza używana w funkcji myślnika ma po bokach spacje."
Slugalegionu
21.07.2015
Podbijam^
Anonim
10.08.2015
Podbijam.
Anonim
16.08.2015
Podbijam.
Anonim
24.08.2015
Podbijam po raz trzeci.
Anonim
30.08.2015
Podbijam coś, co się przyda.
Slugalegionu
12.09.2015
Podbijam.
Ichigo-chan
21.09.2015
*podbijanie fajnym jest*
Ichigo-chan
12.10.2015
*up*
Angela
19.11.2015
To samo
Jack O'Frost
08.12.2015
Odkopuję.
Ichigo-chan
28.12.2015
up
Akwus
18.01.2016
podbijam, bo temat stale się przydaje :)
Akwus
15.02.2016
nadal aktualne :D
Karo
19.02.2016
Mam pytanie: Jak ma być - Z tego, co wiem, wakacje spędziłaś... czy Z tego co wiem, wakacje spędziłaś... ????? Gdzie ma być przecinek???
Emilia Sienkiewicz
16.04.2016
"z tego, co wiem wakacje spędziłaś..."
Tak mi się wydaje, że powinno być, chociaż sądzę, że to już nieaktualne patrząc po czasie, ale wątek fajny! Pomocny :D
ausek
29.05.2016
;)
ausek
26.08.2016
:)
Akwus
13.09.2016
Odświeżam, choć tyle innych ciekawych wątków, że aż nie wiem, czy warto :)
ausek
27.10.2016
up
Amy
29.12.2016
Podbijam
Neurotyk
08.04.2017
Hop
Neurotyk
25.04.2017
Ping pong
pocztapolska
23.09.2018
Nadal wolę używać zwykłego myślnika, wygodniejsze.
Canulas
23.09.2018
Wygoda < Estetyka (Ty wybierasz)
pocztapolska
24.09.2018
Dla mnei zwykły myslnik jest tak samo estetyczny xD
Canulas
24.09.2018
Ale już jesteśmy poza szufladką, prawda? Zresztą, też się wzbraniałem, uznając to za niepotrzebne efekciarstwo, jednak... - nie żałuję.
No nic. To tylko dodatkowe kilka procent in plus do ogólnej oceny tekstu. Nie jest najważniejsze, ale... no, wiadomo.
Karawan
24.09.2018
Prtzynajmnie od dywizów nie wymyślają ;)
pocztapolska
25.09.2018
W książce, jasne, ładnie to wygląda. Ale w internecie nie ma co się tryhardować.
Canulas
25.09.2018
Kiedy stanowiska są zbyt odległe, należy dać se spokój z plastikowym consensusem.

Jednakże...

Nie. Ludzie, to ludzie. Piszesz dla ludzi. Tylko że tutaj jest to na mniejszą skalę, ale też o rekontrę łatwiej.
Z jednej strony kwestia gustu, z drugiej zasad. Odpowiednio długa kreska jest rówież jedną z zasad. To nie fanaberie bazujące na estetyce. Ktoś tak wymyślił i ustalił. Inny to podpisał.

Tak to widzę, choć paradoksalnie nie we wszystkich swoich tekstach mam już wymienione.
Adam T
25.09.2018
W pełni Cię popieram, Can. To tak jak z ortografią czy polskimi literami. Skoro ktoś pisze, musi się liczyć z zasadami.
Ritha
25.09.2018
No, ja tez jestem za dlugimi kreseczkami. Krotkie są -10 do profesjonalizmu.
Ritha
25.09.2018
Jak juz cos robić, to robić porzadnie...
pocztapolska
25.09.2018
nie jestem profesjonalistką. tylko głupcy się za nich uważają. lubię myślniki. proszę źródło poważnych instytucji, które sugerują długość kreski. ot, chcę zgłębić temat.
Ritha
25.09.2018
Chodzi o to, ze jak wlaże w tekst i widze male kreski i ogolna olewkę, to mi sie nawet czytac nie chce, bo prawdopodobnie nie ma czego.
Oooo. O to mi chodzilo.
Canulas
25.09.2018
Jak ktoś ma chęć, niechaj działa. Mi się skończyły dropsy, które błogim szeptem oznajmiają: Dobrze. Już dobrze.
Adam T
25.09.2018
poczta, nie chodzi o profesjonalizm. W szkole za dyktando z błędami ortograficznymi dostajesz. Ale w piśmie odręcznym różnicy nie ma. Co innego w publikacjach. Tu obowiązują zasady. Szukasz źródeł, wiesz pewnie, co to wyszukiwarka. Znajdziesz. Powodzenia ;)
pocztapolska
25.09.2018
Fajnie, pomocni jak zawsze. czy już mogę uważać waszą wiedzę za wiedzę z pupska, że nie może mi nikt jednego linka wysłać? książki podać? autora wspomnieć?


Ritha, to już twoja sprawa, ja takiej postawy nie popieram.
Elorence
25.09.2018
Dopiero na tym portalu oświecono mnie w kwestii pauz, półpauz i myślników. I jestem wdzięczna! Tekst od razu wygląda estetycznie i zachęca do czytania :)
Elorence
25.09.2018
https://www.ekorekta24.pl/myslnik-pauza-polpauza-i-dywiz-lacznik-czym-sie-roznia-i-jak-je-stosowac/

Korzystałam z powyższego linku, gdy próbowałam na własną rękę ogarnąć problem zapisu dialogów :)
pocztapolska
25.09.2018
no wlasnie a ja pytam o poważne instytucje.
tzn, kłócić się nie będę, jak piszę opowiadania to tylko dla siebie, wiec jakby i tak tekst nie o mnie, ale robić jakieś "PFEF nie ma półpałz nje czytam!!!1" to tak już mega śmiesznie brzmi.

ale rany wolność tomku... wiec... nie bylo tematu.

dzieki anyway ze chociaż zostało mi pokazane byle co, niż nic. bo tak, internet każdy debil umie przeszukać, ale osobiście nie widziałam oficjalnego stanowiska żadnej instytucji lingwistycznej.
Elorence
25.09.2018
pocztapolska, a książki czytasz?
Jeśli byłaby dopuszczona samowolka, to raczej w książkach byłoby to widoczne, prawda?

Nie upieraj się przy swoich racjach, bo tu akurat nie masz racji. Publikując gdziekolwiek tekst, automatycznie jest narażony na krytykę. Jeśli piszesz tylko dla siebie i w ogóle, i Twoim zdaniem nie musisz przestrzegać żadnych zasad, to po co publikujesz?
Canulas
25.09.2018
Elołapson, ni ma sensa chyba.
Elorence
25.09.2018
Elorence
25.09.2018
Can, no nie ma...
To tak jakby dyskutować z ludźmi, którzy uważają, że ziemia jest płaska. Nie wygrasz.
Canulas
25.09.2018
Nie sądzę, by opowijski tutorial był dla naszego urzędu pocztowego wartością samą w sobie. Papież Franciszek by musiał mieć chyba dziarę na pół pleców, żeby coś zwojować.
Jej prawo.
Jej wolność.
Elorence
25.09.2018
"Papież Franciszek by musiał mieć chyba dziarę na pół pleców, żeby coś zwojować." - taaa xD
pocztapolska
26.09.2018
w sumie. to zmieszne, ale zostałam przekonana argumentem z książkami. tzn, zawsze myślałam, że po prostu "wszyscy tak robią" bo tak im wygodnie i nikt nie powolal sie na swoistego rodzaju awangarde, albo ze moze w wydawnictwie to zmieniaja i tyle.
cóż, wielonaście lat edukacji, a człowiek głupim się rodzi i głupim umiera.
owszem, opowijskie tutoralie mimo ze pomocne, wartoscia sama w sobie nie jest.
tzn, po prostu nie ma sensu się o to kłócić. niech się dzieje, jak chce.
sory za gównoburzę, to było głupie.
pocztapolska
26.09.2018
pff... napisalam to bez ładu i składu. za to też przepraszam. taki... dzień.
Canulas
26.09.2018
Nikt się nie kłóci. Szanuję za zmianę zdania, bo to nie częste.
Nie chcesz wystąpić w TW?
pocztapolska
27.09.2018
Gdzie mi do Waszego poziomu.
Canulas
27.09.2018
Wspólna inicjatywa.
Zabawa.
Całość nie jest w żaden sposób szeregowana punktacją.
Ot, zapytanie.
pocztapolska
27.09.2018
a tak z ciekawości, na czym to polega? xd bo śledziłam, ale ni wiem xD
Margerita
27.09.2018
losujemy do puli, a w niedzielę się nawzajem obdarowywujemy zestawami i wspólnie piszemy jeden gatunek teraz była proza poetycka choć to sam się przekonasz, jaka to jest fajna zabawa
Canulas
27.09.2018
pocztapolska
27.09.2018
trochę to skomplikowane. jestem prostą kobietą. prosty mam mózg.
Elorence
27.09.2018
Nie, nie jest :) Jeśli masz czas w niedzielę to "na żywo" więcej rzeczy zrozumiesz odnośnie TW :)
pocztapolska
27.09.2018
niestety, ale na razie niczego nie jestem w stanie niczego wywnioskować ani po poście, ani po waszym pisaniu. prawdopodobnie ze mną jest coś nie tak. albo po prostu lepiej przejść do praktyki.
Elorence
27.09.2018
Chyba lepiej przejść do praktyki. Wiem po sobie, że na początku też nie ogarniałam niczego, ale na kolejnej edycji już wiedziałam wszystko :)
Elorence
27.09.2018
Spróbuj.
stereo_dream-dolby-C
dwa lata temu
w górę
paluszki z paczuszki
dwa lata temu
Rany, jak ty coś wygrzebiesz, to chapeau bas!
stereo_dream-dolby-C
dwa lata temu
Zawsze chciałem szukać w gruncie rzeczy, ale dyslektyków nie bierali na archeologie, szczególnie bez matury
wikindzy
5 miesięcy temu
Trzask!

Zaloguj się, aby wziąć udział w dyskusji