"Polski" to trudna język, cz.1-3/3

Wczoraj, 21 Lutego, obchodzony był Międzynarodowy Dzień Języka Ojczystego. Dobra to okazja, abym po kil;ku latach przypomniał swój trzyczęściowy wierszyk poświęcony... czemu? No właśnie - łamańcom naszego, polskiego języka, tak w mowie jak i w piśmie ?

.

Cz.1/3

.

Włos na głowie mi się jeży,

Jerzy jeże waży w wieży?!

Świerzbi mnie od tego ręka,

świerzb to już, czy tylko kwękam?

.

Taka z jeży jest wyręka,

włos się jeży, w głowie męka.

Chociaż jeżyn by przyniosły

zamiast jarzyn już przerosłych.

.

Jeż, jeżyna, jar, jarzyna,

cel, celina, perz, perzyna,

lew, lewizna, cień, cienizna,

miał, miauczenie, grab, grabienie,

post, postanie, miot, miotanie...

.

Ileż w mojej biednej głowie

jeszcze takich zbitek stanie?

Wszystko to jest wina jeża!

Jak poskromić tego zwierza?

.

Może zwierzę się ja komu,

sam zaś myknę po kryjomu?

Z wieży umknę przed tym zwierzem,

abym sam się nie stał jeżem?

***

*celina - rusycyzm. Niezaorane jeszcze stepy, zwłaszcza na Syberii i w Kazachstanie.

----------------------------

Cz.2/3

cd.

Szczęściem jeżyk mi się zwierzył:

"Z tym problemem teść się mierzył.

Polska mowa, trudna mowa,

można potknąć się o słowa.

.

Czy ktoś chciałby jeża ważyć,

czy, o zgrozo, w kotle warzyć?

Nie dam siebie wrzucić w war!

Żądam za to srogich kar".

.

Twe żądania, cny jeżyku,

aż mnie zbiły z pantałyku.

Któż by chciał cię wrzucić w war?

Męczyć niby Iwan car?

.

Więc jeżyku nie jeż się,

ja nie myślę warzyć cię.

Takim żądzom mówię – nie!

Rządom żądzy nie dam się.

.

Ważę słowa, mój jeżyku,

abyś znów nie podniósł krzyku.

Daj się zważyć, nie bój się,

nawet palcem nie tknę cię.

.

Niepotrzebnie tyś zwarzony,

przez to pleciesz już androny.

– Polski trudna – mawiał teść?

Przecież wiem to. Stara wieść.

-----------------------------------

Cz.3/3

cd.

Jednak Jerzy nadal wierzył,

że z tej wieży, gdy przybieży

do jeżyka matka jeży,

na nich wszystkich się najeży.

.

Na mierzynku więc sam Jerzy

przez mierzeję szybko zbieżył.

W biegu cały kraj przemierzył,

by w Wytrzyszczce zjeść z talerzy.

.

Tam pożywkę w pięć pacierzy

zjadł, zapłacił sześć halerzy.

Oberżysta się najeżył -

Mnie napiwek się należy!

.

Co? Napiwek? Za rzeżuchę?

Nie pchaj mi się tu waść z brzuchem!

Miałem bździny, jak przeżułem.

Tak w żołądku ją odczułem.

.

Przechrztą jesteś, oberżysto!

Daj gorzałki, ino czystą.

Muszę przegrzać mój żołądek,

aby zrobić z nim porządek.

.

Podaj mięso. Twarde z dzika,

więc daj ptaka. Chcę jerzyka.

W twym obrządku to nie mina,

przecież to nie wieprzowina.

.

Ruszaj się więc, ino żywo!

Co tak patrzysz na mnie krzywo?

Lecz nie pomyl mi jerzyka

z tym jeżykiem od Jerzyka.

.

Nie masz w karcie dziś jerzyków?

Podaj piegżę. I bez krzyku!

Też ich nie masz? To daj kszyka

lub gżegżółkę... a strzyżyka?

.

Oberżysto... o mój Boże!

Dżdżysto dzisiaj jest na dworze.

Wrzućże na żar coś ze zwierza,

bom ja na czczo dziś przybieżał.

.

Chcesz, bym padł tu? To nie żarty.

Jam jest głodny, nie przeżarty.

Usmaż wreszcie coś, łachmyto!

Byle miąższ był, nie kopyto.

.

Lecz nie próbuj mnie oszwabić.

Żadnych dżdżownic! Mogę zabić.

Za podmianę, mój aniele,

wnet z obrzynka cię ustrzelę.

.

Jam jest strzelec ze Strzelina!

Żadna siła mnie nie wstrzyma

kiedy zżymam się na jadło.

Zziębły jestem, dawaj żarło!

---