Przeszłość zapuka do drzwi [20]

Znowu zadzwonił telefon.

– Halo – wydobyłem z siebie ledwo słyszalny głos.

– Dzień dobry, dzwonię z wydawnictwa, Joanna Serwański. Czy rozmawiam z panem Kolankowskim?

– Tak, witam panią – odpowiedziałem.

– Czy, pan, będzie tak miły i odwiedzi nas? – padło stanowcze zapytanie. – Jesteśmy wciąż otwarci i gotowi do współpracy.

– Bardzo mi przykro, ale w tej chwili nie mogę nic obiecać – rzuciłem od niechcenia.

– Ależ dlaczego, panie Tomaszu? Jesteśmy już na ostatniej prostej – usłyszałem westchnięcie – tylko parę szyć i będziemy razem świętować. – Kobieta po drugiej stronie słuchawki podsumowała niezrozumiałą dla mnie rozmowę.

Przede mną, jak spod ziemi wyrosła Marianna i dawała jakieś znaki. Rozłączyłem się. Przez chwilę staliśmy w milczeniu, ja gotowałem się w środku. Wywnioskowałem z jej miny, że o czymś nie wiem.

– Powiesz mi wreszcie, o co chodzi? – zapytałem zdenerwowany.

– Może nie stójmy tak, usiądźmy – zaproponowała wystraszona.

Usiadłem pierwszy, a ona delikatnie przysiadła na rogu sofy.

– Już nie udawaj, że się tak boisz – stwierdziłem ironicznie, a widząc jej minę parsknąłem śmiechem.

– Bo wiesz… – zaczęła dukać – wtedy z tej piwnicy wzięłam twój maszynopis, nawet odzyskałam też te części, które ukradł ci Szymon i właśnie zaniosłam do wydawnictwa.

– Kiedy chciałaś mi o tym powiedzieć? – spytałem. – Czy już zawsze ktoś będzie za mnie decydował? Kiedy to się skończy! – krzyknąłem, a Murka skryła się pod fotelem. – Ja za niedługo skończę czterdzieści siedem lat i nie chcę być już niańczony. Najpierw babka i matka, a teraz ty podejmujesz za moimi plecami decyzje, które dotyczą wyłącznie mnie. Teraz wiem, że wiedziałaś – ewoluowałem – wtedy, kiedy mnie zakuwano w kajdanki jak jakiegoś mordercę i prowadzono mnie. Pamiętasz, co wykrzykiwałaś? Choć już wiedziałaś, że w piwnicy nie dokonano żadnego morderstwa, grałaś swoją rolę do końca. Lemański też wiedział, co nie? – Spojrzałem na nią wyczekująco.

Siedziała wpatrzona we mnie. Była wystraszona i taka bezbronna. Zrobiło mi się jej żal. Zapaliłem papierosa i popatrzyłem na nią.

– Wszystko zaplanowaliście za mnie i myśleliście, że mnie uszczęśliwiacie. Czy zapytaliście mnie, czy ja tego chcę?! – kontynuowałem dalej. – Nie mam pojęcia, gdzie się podziało moje dzieciństwo, młodość i miłość. Nie wiem, co będzie jutro? Czy nie zadzwoni Lemański i powie, że mam się ożenić z Lidką!

– Tomaszu, jesteś niesprawiedliwy – szepnęła Marianna. – To wszystko dla twojego dobra...

– W dupie mam takie dobro – odrzekłem. – Jestem niewolnikiem we własnym domu. Nie mam prywatności, bo gdzie się nie ruszę, wszędzie zjawiasz się ty. Mam już tego dosyć.

Wyszła tak cicho, jak się pojawiła. Ja zostałem ze swoim rozgoryczeniem. Spojrzałem na zegar, dochodziła czternasta. Doprowadziłem swój wygląd do normalności. Byłem gotowy. Murka też wstała do wyjścia. Jednak na komendę zostań, wróciła na swój pled bardzo nieszczęśliwa. Wziąłem teczkę z papierami i wyszedłem z domu. Na przystanku Urzędniczej wsiadłem w tramwaj i dojechałem do Bagateli, a stamtąd już piechotą ruszyłem w kierunku Sławkowskiej. Po drodze kupiłem u kwiaciarki bukiet herbacianych róż.

Kiedy stanąłem przed kamienicą, przypomniałem sobie, kiedy ponad dwie dekady temu stałem tak samo jak dzisiaj pod bramą. Tylko o wiele młodszy, wtedy jeszcze studiowałem. Zadzwoniłem domofonem, bez słowa sygnał powiadomił mnie o otwarciu drzwi. Pchnąłem i wsiadłem do windy. Drugie piętro… Cholera – zastanawiałem się.

– Przecież mam teczkę... – szepnąłem i zaglądnąłem – pierwsze piętro, nie drugie.

Kiedy wyszedłem z windy, drzwi do mieszkania były otwarte. Z niepokojem znalazłem się w przedpokoju, w którym ujrzałem Melanię.

– Dzień dobry, ciociu. – Na przywitanie pocałowałem ją w rękę i wręczyłem róże.

– Och, jakie piękne, w moim ulubionym kolorze – zachwyciła się. – Pamiętałeś, tylko umknęło ci, żeby mówić mi po imieniu. – Pogroziła palcem.

Weszliśmy do salonu, gdzie za chwilę przy herbacie Melania opowiedziała w czym rzecz.

– Kiedyś cała dwupiętrowa kamienica należała do rodziny Hajduków. Jednak, kiedy po wojnie wprowadzono przymusową państwową gospodarkę lokalami mieszkalnymi tzw. kwaterunek, kamienica została zasiedlona przez rodziny. Nam pozostawiono dwa mieszkania na pierwszym piętrze, gdzie ojciec miał gabinet i właśnie teraz ja mieszkam, a na drugim dla rodziny. Resztę mieszkań zasiedlono. Do dzisiaj mieszkają pierwsi lokatorzy lub ich potomkowie. Po 1989 roku część lokali na parterze odzyskaliśmy, gdzie wynajęliśmy na działalność usługową. Obecnie znajduje się tam winiarnia z ogródkiem. A ja, dwanaście lat temu przeprowadziłam się na pierwsze piętro. Mieszkanie po mnie stało puste. Dziewięć... może osiem lat temu zadzwonił mężczyzna z zapytaniem o wynajem. Umówiłam się z nim, wzbudził u mnie pozytywne wrażenie. Jeszcze powołał się na świętej pamięci Stanisława, wiesz o kim mówię? Ponoć był jego dalekim krewnym. Dzisiaj wiem, że to było kłamstwem. Wówczas wszystko się zgadzało. Był dobrze przygotowany. To był Janusz Zawitowski. Miły, sympatyczny i uczynny. Szybko zdobył moje zaufanie. Miałam znajomości i pomogłam mu zrobić aplikację prawniczą. Już wtedy namawiał mnie na wypowiedzenie Sanockim lokalu. Chciał mocno ruszyć i założyć własną Kancelarię Prawniczą. Nie zgodziłam się i całe szczęście. Znalazł coś na Starowiślnej. Dwa lata temu zachorowałam. Ciężkie zapalenie płuc z powikłaniem. Janusz, nie powiem, bardzo mi pomógł. Jednak w tej całej filantropii miał swój ukryty cel.

– Melanio – przerwałem jej. – Pozwolisz, że pójdę na balkon zapalić?

– Tomaszu, nie krępuje się, pal tutaj – odrzekła. – Tylko uchyl okno, proszę.

Patrzyłem na nią i miałem wyrzuty sumienia.

– Kiedy wyzdrowiałam, poprosiłam go o sporządzenie testamentu. Chciałam uregulować dla swoich lokatorów sprawy mieszkaniowe. Bardzo zżyłam się z tymi rodzinami i pomyślałam, żeby przekazać im po mojej śmierci mieszkania na własność poprzez zasiedzenie. Miałam swojego prawnika. Jednak Zawitowski był pod ręką. Ty się nie odzywałeś, a jak wiesz, nie miałam już nikogo bliskiego. O tobie też pomyślałam – westchnęła. – Parter i moje mieszkanie oraz pewną sumę pieniędzy zapisałam tobie. W końcu jesteś, poniekąd, moim synem...

Podszedłem i mocno przytuliłem się do niej.

– Nigdy bym się nie dowiedziała, że po mojej śmierci cała kamienica przeszłaby w jego ręce, gdybym nie zobaczyła w gazecie zdjęcia i komunikatu o aresztowaniu. Wtedy otworzyłam duplikat testamentu i dokładnie przeczytałam treść. – Odetchnęła z ulgą.

– Jak mi wstyd – wykrztusiłem. – Gdybym utrzymywał z tobą kontakt, nigdy by do tego nie doszło. Chcę ci powiedzieć, że ja też zostałem przez nich oszukany. Opowiedziałem jej o swojej sprawie, o ojcu, Ewie i Mariannie. O swojej depresji, o której nikomu nie mówiłem.

Kiedy skończyłem, Melania wstała i wyjęła z szuflady opasły notatnik.

– Tomaszu, to jest moje życie. Przyrzeknij mi, że przeczytasz po mojej śmierci i postarasz się o to, aby przeczytali też inni. Wierzę w ciebie – zakończyła.

Znowu zostawiasz zadanie dla mnie – pomyślałem i się roześmiałem. Ona patrzyła i nic nie rozumiała. Spojrzałem na zegar... Prawie cztery godzin minęło, a ja nie czułem się znużony.

Wyszedłem na zewnątrz. Uderzyło we mnie ciepłe powietrze. O tej porze tłoczno i gwarno było w okolicach Rynku. Niebo powoli z odcienia ciemnego błękitu przechodziło w atramentowy granat. Stylizowane latarnie, krzykliwe neony oraz sklepowe witryny nadawały temu miejscu magii. Kraków nocą jest magiczny. Feeria woni z mijanych przeze mnie licznych lokali wywoływała zawrót głowy. Szedłem i byłem nadzwyczaj spokojny, bo dzisiaj dostałem porządną lekcję życia. Wiedziałem, co mam zrobić? Kiedy dotarłem do domu, było dwadzieścia po dwudziestej drugiej. Murka po przywitaniu się, wybiegła do ogrodu. Zobaczyłem na stole plik kartek maszynopisu i pęk kluczy.

– Oho – mruknąłem.

Marianna się pogniewała. Niech się trochę pomartwi. Wyjąłem komórkę i włączyłem. Zobaczyłem kilkanaście nieodebranych rozmów: Krzysztof, Ewa i Antoni.

– A pocałujcie mnie w dupę – skwitowałem.

Wiedziałem, że muszę, gdzieś ukryć pamiętnik Melanii i na pewno nie będzie to dom.

Dwa następne dni spędziłem przy maszynie do pisania. Jakoś niespodziewanie dostałem weny do tworzenia. Motorem była ostatnia wola mojej babki i chęć przekazania schedy po wydaniu mojej pierwszej książki. Coraz bardziej ta oferta zaczynała mnie interesować.

Telefon milczał. Wysłałem wiadomość do Ewy:

„Konspiracja, bądź dzisiaj u Zalipianek, godz. 17:00...”